Waterstof Nederland Gefeliciteerd! NWBA 20 jaar

Afgelopen vrijdag vierde de NWBA haar 20-jarig bestaan te midden van (oud-)leden, bestuur, sprekers, geïnteresseerden en onze vriendelijke gastheren en -vrouwen van de Provincie Utrecht. Onder het thema ‘exponentiële groei’ werd stilgestaan bij het nieuwe momentum in de waterstofeconomie. Bij de historie, het nu en de toekomst van waterstof in Nederland en de relevantie voor een NetZero Nederland. Met een gemengde, maar complementaire samenstelling van sprekers, is het thema exponentiële groei vanuit verschillende perspectieven bekeken.

De NWBA was dus te gast bij de Provincie Utrecht en de oprechtheid van de Utrechtse waterstofambities sprak duidelijk uit de openingswoorden van gedeputeerde Huib van Essen en zijn brede begrip van de Utrechtse kansen in de Nederlandse waterstofeconomie.

Onder voorzitterschap van Frederik de Vries – namens het NWBA bestuur – werd de thematiek van exponentiële groei vanuit een viertal perspectieven onderzocht:

Regionaal perspectief – Utrecht & KWR
Regina Horbach en Bert Strijker namen de aanwezigen mee in een reis door het proces van ontwikkeling van het Waterstof Convenant Utrecht. Centraal daarin stonden het belang van definitie van concrete toepassingen, duidelijke ambities en tastbaar maken van projecten. Het belang van het bij elkaar brengen van partijen, verbinden van vraag en aanbod naar technologieën en het creëren van perspectief en draagvlak door een participerende overheid. Daniël Bakker van KWR presenteerde vanuit ditzelfde perspectief de voorlopige leerwinsten van het LIFE NEW HYTS-project en de eigen activiteiten binnen de KWR-groep. Praktische lessen zijn geleerd en adviezen gedeeld om de vergunbaarheid van projecten te verbeteren, doorlooptijd te versnellen en risico’s te mijden. Op het regionale niveau gebeurt het en de rol van de overheid daarin is niet te onderschatten.

Nationaal Perspectief –EZK
Gijs Postma presenteerde de beleidsagenda vanuit het perspectief van de nationale overheid met daarin onder meer aandacht voor de concrete relatie tussen de waterstofagenda en de klimaatagenda, de rol van de IPCEI’s in de opschaling van waterstofproductie in Nederland en het belang van timing en samenhang van beleidsagenda’s. Vanuit persoonlijke ervaring werden daar bovendien nog goede adviezen aan toegevoegd, waaronder het belang van een lokale leverketen met lokale leereffecten.

Internationaal- en systeemperspectief – Delft
Professor Ad van Wijk neemt de aanwezigen mee naar een hoger perspectief. Niet alleen vanuit het Europese beleidskader, maar ook vanuit het perspectief van het grotere internationale energiesysteem, presenteert Prof. Van Wijk de meest rationele toepassingen voor waterstof. Vanuit dit grotere perspectief is waterstof een buitengewone hefboom om de asymmetrie tussen vraag- en aanbod naar duurzame energie op te heffen. Niet alleen de asymmetrie in de tijd (voor lokale opslag), maar in het bijzonder ook die in ruimte. Waterstof biedt de potentie om enorme volumes aan energie, over enorme afstanden (zelfs intercontinentaal) door veel goedkopere infrastructuur (pijpleidingen in plaats van kabels) te verplaatsen met veel minder transformaties.

Micro Perspectief van de ondernemer – HyET E-trol
Ellart de Wit deelt de ervaringen vanuit het microperspectief van de ondernemer. 20 jaar ondernemen in de waterstofeconomie heeft een bijzonder golfpatroon van ‘hype-cycles’ laten zien dat fundamenteel afwijkt van de ‘normale’ industriecyclus. De – nog bestaande – bedrijven in de waterstofsector hebben een enorme veerkracht moeten hebben door herhaaldelijk te moeten op- en afschalen, maar staan nu aan de voorkant van een opschalingsgolf die nooit eerder is voorgekomen. Het beleidsmomentum, maar ook het momentum in de penetratie van renewables op het net is er nu en zal doorbreken. Bedrijven zijn daarmee nog niet per definitie succesvol. Een sterke interactie met stimulerend beleid is nodig om een eigen Europese waterstofindustrie te ontwikkelen.

Prijsuitreiking EMI-Award
De Nederlandse Waterstofprijs – de zogenaamde Erik Middelman (of EMI) Award – is overhandigd aan Prof. Ad van Wijk voor zijn strijdvaardigheid voor de waterstofeconomie. Niet alleen zijn beleidsbijdragen – op regionaal, nationaal en Europees vlak – droegen bij aan het ontwikkelen van het nu ontstane momentum van exponentiële groei, hij onderscheidt zich ook door de zin (en onzin) van waterstoftoepassingen naar een breed publiek te brengen. De EMI-award werd uitgereikt door de jury voorzitter Jan Piet van der Meer.